Abd’de 2025 ‘in ilk saatlerinde Nevada Las Vegas’ta New Orleans kenti saldırısıyla hemen hemen eş zamanlı bir olay oldu.
Kumarhaneleriyle ünlü kentteki Trump otelinin önünde Tesla’nın elektrikli kamyoneti Cybertruck patlayarak alev aldı. İçindeki erkek sürücü öldü; 7 kişi yaralandı.
Önce elektrikli araçlarda meydana gelen batarya patlamalarından biri sanıldı. Ancak kısa süre sonra sürücünün araca yerleştirdiği patlayıcıyı infilak ettirerek intihar ettiği açıklandı.
Olayın hemen ardından kamyonetin üreticisi Tesla’nın sahibi Elon Musk, sosyal medya hesabından paylaştığı mesajla gerekli araştırmayı yapacaklarını bildirdi.
Kısa süre sonra Las Vegas polis yetkilisi, sürücünün kimliğinin ayrıntılarını, kamyoneti nereden kiraladığını, hangi otoyolları ve yolları kullanarak Las Vegas’a geldiğini, hangi şarj istasyonlarından aracın bataryasını doldurduğunu ayrıntılarıyla kamuoyuna açıkladı.
Las Vegas Şerifi’nin açıklamasında özel bir teşekkürü vardı.
“Tesla’nın patronu Elon Musk’a özellikle teşekkür ederim” dedi.
Yani Elon Musk, elektrikli kamyonetteki bilgisayarın şirkete gönderdiği bütün verileri Tesla’daki elemanlarından istemiş ve bunları da Las Vegas Şerifi’ne bildirmişti.
Tamam bu kriminal bir olaydı. Elon Musk, batarya patlaması olasılığı karşısında Tesla’nın itibarı için verileri polise vermeseydi zaten polis bir süre sonra zaten Tesla’dan bilgi isteyecek, şirket de bu bilgileri büyük ihtimalle verecekti.
Ama demek ki başta Tesla olmak üzere elektrikli araç üreten firmaların elinde milyonlarca insanın özel hayatına dair veriler vardı.
Aynı durum modern teknolojik donanımlı içten yanmalı motorlu kara taşıtları üreticileri için de söz konusuydu.
Üstelik onların elinde milyarların özel verileri bulunuyordu.
Ve üstelik bir suistimal iddiası zaten resmen soruşturuluyordu.
Abd’de Teksas eyalet savcısı, otomobil üreticisi General Motors hakkında 1 milyon 800 bin kullanıcının verilerini sigorta şirketlerine sattığı iddiasıyla soruşturma açmıştı.
Artık son model araçlardaki bilgisayarlar sadece nerelere gidildiğine dair verileri toplamakla kalmıyor ayrıca sürücüler akıllı telefonlarını araçla senkronize ettiklerinden cep telefonlarındaki kişisel rehberlere, arama, aranma geçmişlerine dair verileri de topluyor. Akıllı telefonlar üzerinden yapılan yazışmalar ve diğer hassas bilgiler de toplanan bu verilere dahil.
Elektrikli araçlarda ise özel, kişisel veriler konusundaki risk daha vahim. Bu araçlar yürüyen bilgisayarlar. Zaten sektör bunları araba değil “cihaz” olarak tanımlıyor.
İstendiğinde kendi kendine gidebilen araçlar mesela… İşlevleri gereği çok sayıda kamera ile donanmış durumdalar. Bir süre önce Reuters haber ajansı, Tesla çalışanlarının kameralı araçlarda sürücülerin veya yolcuların “hassas” olanlar da dahil özel hayatlarına dair videoları aralarında paylaştıklarını ortaya çıkarmıştı.
Durum böyle iken pek çok ülkede kişisel verilerin koruması hakkındaki yasalar modern araçların veya elektrik motorlu “cihazlar”ın üreticilerini pek kapsamıyor.
Üretici şirketlerse “kişisel verileriniz gizli tutulur” açıklamasıyla yetiniyor.