Uluslararası ajanslar, seçilmesinin ardından, Donald Trump’ın Ocak 2025’ten itibaren ortaya koyacağı “tarzın” gelecek 4 yılda dünyayı nasıl etkileyeceği sorusuna yanıt vermek için arşivleri karıştırdılar, uzmanlardan, analistlerden görüşler aldılar.
Eski Başkan’ın 2017-2021 yılları arasında yaptıkları ve bunların etkileri gözden geçirildi.
Sonuç: Öngörülemez bir Abd Başkanı’nın üretmesi olası türbülanslar.
Donald Trump, özellikle Abd dış politikası konusunda beklenmedik çıkışlar yapan bir başkandı.
Abd’nin NATO’dan çekilmesini bile gündeme getirmişti. Ticarette dünyaya açık bir politika uygulayan ABD’yi korumacı düzenlemelere sahip bir ülke yapmıştı. Demir çelik ithalatı konusundaki kararıyla bundan Türkiye de nasibini almıştı.
İran’la imzalanan uluslararası nükleer antlaşmadan Abd’yi çıkarmıştı. Bunun ardından İran’ın nükleer silah üretebilme kapasitesini daha da geliştirdiği belirtiliyor.
Başkanlığı döneminde Donald Trump’ın dış politikası, barışı güç yoluyla sağlamaya dayanıyordu. Bu yolla Arap-İsrail barışı sağlama girişimleri oldu. Gücünü özellikle Arap ülkeleri üzerinde kullanarak ilerlemeyi bir yere kadar getirdi. İsrail’le Suudi Arabistan resmi ilişki kurmaya hazırlanıyordu. Hamas’ın 7 Ekim saldırısı ve ardından İsrail’in katliam niteliğindeki saldırılarıyla bu süreç bitti.
Bu gelişmeler hatırlandığında dünyada pek çok lider Trump’ın kazanmasının ardından yüzünü ekşitiyor.
Donald Trump, kampanya sırasında dış politika konusunda pek ipucu vermedi.
Kuşkusuz beklenmedik açıklamaları oldu. Rusya’nın işgali sonucu başlayan Ukrayna Rusya savaşını 24 saatte bitirebileceğini söyledi. Ancak bunu nasıl yapacağını tabii ki söylemedi. Trump mevcut Başkan Joe Biden’ın Ukrayna’ya verdiği desteği eleştirdi. Başkanlığı sırasında NATO’nun amacını temelden yeniden düşüneceğini söyledi.
Bu dediklerini yapar mı? Yorumlara göre mümkün.
Ne de olsa yaygın kanaate göre, belirsizlikler ve dengesizliklerle dolu yeni bir dönem geliyor.
ABDli bir dış politika danışmanına göre, “NATO, kuruluşundan bu yana en ciddi varoluşsal tehdit ile karşı karşıya kalacak”.
Trump İsrail Hamas ve Hizbullah’la savaşı konusunda ciddi bir politika değişikliği işareti vermedi. Yine de merak uyandıran ipuçları ortaya koydu. Örneğin İsrail’in Hamas konusunda elini çabuk tutması gerektiğini söyledi. Yorumlara göre, Trump yönetiminin politikasında Filistinlilerin karşı karşıya kaldığı ağır insani sıkıntılar o kadar da öne çıkmayacak.
Trump ayrıca İran’a karşı İsrail’in elini daha serbest bırakacağına dair ipuçları ortaya koydu.
Ortadoğu’da mevcut Abd politikası savaşın bölgeye yayılmaması üzerine kurulu.
Bu politikanın Trump versiyonu olacak mı? Merak ediliyor.
Yoksa bölgede işler kontrolden çıkacak mı? Endişe duyuluyor.