Saç dökülmesiyle mücadelede en son yöntemler.
50 yaşındaki erkeklerin yaklaşık yüzde 80’inde en azından bir miktar saç dökülmesi görülürken, aynı yaştaki kadınların yüzde 40’ında da bu durum görülüyor; bunun nedeni genellikle menopoz döneminde östrojen seviyelerinin düşmesi (saçların uzamasına yardımcı olan hormon).
Ancak onlarca yıllık araştırmalara rağmen bilim hâlâ bu hastalığa bir çare bulabilmiş değil.
Peki gelecekte daha iyi ve potansiyel olarak daha güvenli tedaviler olacak mı?
Burada, kellik için geliştirilen umut verici yeni tedavilerden bazılarını inceliyoruz.
Şeker jeli saçların tekrar uzamasını sağlar
Sheffield Üniversitesi’ndeki bilim insanlarının son araştırmasına göre, saç dökülmesinin tedavisi sanılandan çok daha yakın olabilir.
Vücutta doğal olarak bulunan bir şeker türü olan 2-deoksi-D-riboz’un, saç derisi için bir jelde kullanıldığında saç uzamasını tetikleyebileceğini keşfettiler.
Şeker, organlara ve dokulara oksijen açısından zengin kan taşımak için yeni kan damarlarının büyümesini teşvik eder.
Araştırmacılar aslında bunun, bölgeye kan akışını artırarak yaraların iyileşmesine yardımcı olup olamayacağını araştırıyorlardı.
Ancak fareler üzerinde yapılan testlerde, bunun aynı zamanda yeni saç uzamasına da yol açtığı görüldü, Frontiers in Pharmacology dergisinde yer aldı.
Jelin cilde nüfuz ederek kıl köklerini besleyen küçük kan damarlarının oluşumunu tetiklediği düşünülüyor.
Ve artık, erkeklerde saç dökülmesinin başlıca nedeni olan ve genellikle her iki ebeveynden de miras alınan genlerden kaynaklanan androgenetik alopesi (veya erkek tipi kellik) tedavisinde umut vadettiği düşünülüyor.
Daha az yan etkiye sahip losyon
Finasterid gibi ilaçlarla ilgili bir sorun, bunların genellikle tablet şeklinde alınması, yani mideden geçip önce kan dolaşımına katılması ve vücutta dolaşması gerektiğidir; bu da yan etki olasılığını artırır.
Şu anda ABD’de deneme aşamasında olan rakip bir ilaç da benzer şekilde çalışıyor ancak günde bir veya iki kez uygulanan losyon şeklinde geliyor ve daha az yan etkiye sahip.
Breezula adı verilen losyon, sivilce kremlerinde kullanılan bir ilaç olan clascoterone içeriyor
Journal of the American Academy of Dermatology’de bildirilen, erkek tipi kellik sorunu yaşayan 18 erkek üzerinde yapılan bir deneyde, araştırmacılar losyonun saç tellerinin çapını artırdığını (daha kalın saçlara yol açtığını gösteriyor) ve ayrıca saç köklerinin sayısını artırdığını buldular. ABD, Almanya ve Polonya’da 1.500’e kadar erkeğin katıldığı daha büyük deneylerin sonuçları gelecek yılın başlarında açıklanacak.
Saman nezlesi hapı kellik sorununu ortadan kaldırabilir mi?
Milyonlarcamız polen mevsiminde bunları alıyoruz ancak şimdi araştırmalar, bazı saman nezlesi ilaçlarının saç dökülmesiyle mücadelenin sırrını da barındırabileceğini öne sürüyor. Özellikle setirizin yaygın ilgi görüyor.
Bu bir antihistaminiktir, yani vücut zararlı bir şeyin, örneğin alerjenin varlığını tespit ettiğinde büyük miktarlarda salgılanan bir kimyasal olan histaminin salınımını engeller.
Yapılan birçok araştırmada, yüzde 1 oranında setirizin içeren bir solüsyonun, erkek ve kadınlarda görülen genetik saç dökülmesi sorununu da çözebildiği ortaya çıktı.
Geçtiğimiz Eylül ayında Journal of Cosmetic Dermatology dergisinde yayınlanan ve 33 erkek üzerinde yapılan bir çalışmada, İranlı araştırmacılar losyonun günde iki kez kafa derisine sürülmesinin Regaine kadar etkili olduğunu, ancak daha az yan etkiye sahip olduğunu gösterdi.
İlacın, vücut tarafından iyileşmeyi hızlandırmak, ağrıyı hafifletmek ve kan damarlarını sağlıklı tutmak için salgılanan bir bileşik olan bir tür prostaglandinin üretimini engellediği düşünülüyor. Belirli bir form olan prostaglandin D2 (PGD2), kel erkeklerin saç derilerinde aşırı seviyelerde bulunur ve saç büyümesini engellediği bilinmektedir. Çalışmalar, setirizinin PGD2 üretimini azaltabileceğini göstermiştir.
Dr. Tziotzios, “Bazı antihistaminiklerin bazı saç dökülme türlerine yardımcı olabileceğine dair anekdotsal kanıtlar var” dedi.
‘Ancak daha fazla araştırmaya ihtiyacımız var. Hastalara, saçlarına yardımcı olabileceği umuduyla saman nezlesi ilaçları almamalarını tavsiye ediyorum.’
‘Güneş vitamini’nden yapılan krem
D vitamini eksikliğinin (vücut tarafından güneşin UV ışınlarına maruz kalarak üretilir) saç incelmesi riskini artırdığı bilinmektedir; bu durum saçın büyüme döngüsünü bozar ve saçı yerinde tutan deri tabakası olan dermisi zayıflatır.
Peki D vitamini içeren bir krem, kadınlardaki (D vitamini eksikliği olmasa bile) eksikliği tersine çevirebilir mi?
Mısır’daki Sohag Üniversitesi’nde yapılan klinik bir araştırmada bu konu araştırılıyor. Genetik saç dökülmesi olan 45 kadına üç ay boyunca günde iki kez krem uygulanıyor; sonuçlar Regaine (minoksidil) kullanan kadınlarla karşılaştırılacak.
Journal of Nutrition Biochemistry dergisinde yayınlanan yeni bir araştırmada, kel farelere D vitamini verildiğinde yeni saçların çıktığı bulundu.
Londra’daki OneWelbeck kliniğinde danışman dermatolog ve saç dökülmesi uzmanı olan Dr. David Fenton, vitaminin DHT’nin hassas saç kökleri üzerindeki zararlı etkilerini dengelediği düşünülüyor ancak D vitamini kreminin eksikliği olmayan hastalarda önemli bir fark yaratmasının pek mümkün olmadığı konusunda uyarıyor.
‘Ayrıca saç dökülmesinin B12 gibi (kırmızı kan hücrelerinin oluşumu için önemli) başka bir vitamin eksikliğinden kaynaklanmadığından da emin olmanız gerekir’ diyor.
Artritli eklemler için kullanılan ilaç
Saç dökülmesinin bir diğer yaygın nedeni, tahmini 400.000 İngiliz erkek ve kadını etkileyen ve aniden kel bölgelerin ortaya çıkmasına neden olan alopesi areata’dır. Saç genellikle tekrar uzar, ancak gelecekte tekrar dökülebilir.
Bu yılın başlarında Ulusal Sağlık ve Bakım Mükemmeliyeti Enstitüsü, ritlecitinib adlı yeni bir ilacın alopesi areata tedavisinde kullanımını onayladı.
Tablet ilk olarak, bağışıklık sisteminin yanlışlıkla eklemlere saldırdığı romatoid artrit hastaları için geliştirildi.
Alopesi areata’da da benzer bir durum yaşanır; bağışıklık sistemi yanlışlıkla saç köklerine saldırır.
Artrit hastaları üzerinde yapılan deneyler sırasında doktorlar, kel bölgeleri olan kişilerde yeni saç derisi saçlarının da filizlenmeye başladığını fark ettiler. Janus Kinase (JAK) inhibitörleri adı verilen bir sınıftan olan ilacın, alopesi areata’da saçların yeniden uzamasını engelleyen enzimleri engellediği düşünülüyor.
‘Bunlar iyi ilaçlardır ancak sihirli bir tedavi değildir ve hoş olmayan yan etkileri olabilir,’ diyor Dr. Fenton. Bunlara cilt enfeksiyonları, göğüs enfeksiyonları ve potansiyel olarak yaşamı tehdit eden kan pıhtıları dahildir.
Jöle enjeksiyonu yeniden büyümeye yardımcı olabilir
Göbek kordonunda bulunan bir jöleden elde edilen kök hücreler, bazı saç dökülme tiplerine karşı yeni bir tedavi yöntemi olabilir.
Wharton jeli adı verilen bu madde göbek bağında bol miktarda bulunur ve bağın yalıtımını ve korunmasını sağlar.
Bilim insanları bunun aynı zamanda kök hücreler açısından da zengin bir kaynak olduğunu keşfettiler – her türlü organ veya dokuya dönüşebilen ana hücreler. Şimdi özel bir New York kliniğindeki araştırmacılar, jöleden toplanan ve kafa derisindeki binlerce saç folikülüne enjekte edilen kök hücrelerin genetik saç dökülmesini tedavi edip edemeyeceğini araştırıyorlar.
Gelecek temmuz ayında tamamlanması beklenen 12 aylık çalışmada sonuçlar plasebo tedavisiyle karşılaştırılacak.