19 Ağustos akşamı Ay’ın adı: Hem süper hem de mavi
Tarih: 30 Ağustos 2023…
İstanbul semalarında Süper Mavi Ay.
Haberin kapak resmine bakıldığında başlıktaki mavi renk yer değiştirmiş görünüyor. Zemin hatta Galata Kulesi mavi ama ay mavi değil. İlk anda kızanlar haklı ama okumaya devam etmekte yarar var.
Ay’ın Dünya çevresindeki yörüngesi eliptik. Bu nedenle Dünya çevresinde dönerken belirli zamanlarda yerküreye en yakın mesafeye geliyor. Bu yaklaşmalar dolunaya denk geldiğinde de çeşit çeşit adlarla betimlenen fenomene dönüşüyor.
Ay bu yıl Ağustos’un 19’unda akşam saatinde Süper Mavi Ay adıyla tarihe geçecek. Uydumuz Ay, aynı ay içinde ikinci kez dolunay evresinde dünyaya en yakın mesafeye gelince Süper Mavi Ay adını alıyor.
İsimdeki süper sıfatı mantıklı. Malum Ay kocaman görünüyor. Ya Mavi? Ay tabii ki mavi renge bürünmüyor. Bu ismin verilmesiyle ilgili çok sayıda spekülasyon var. Uzak geçmişte gökyüzünde bu olay gerçekleştiğinde büyük bir yanardağ patlaması nedeniyle oluşan kül bulutunun Ay’ı maviymiş gibi göstermesi bu sebeble de Mavi Ay isminin ortaya çıkması bu spekülasyonlardan biri.
Süper Mavi Ay’ın bir adı daha var: Mersin Balığı Ay’ı… Bu adın bu habere işlenmesinin sebebi bilgi verme amacının ötesinde Mersin Balığı ile Ay arasında ne alaka var sorusunun yanıtının ilginç olması. Kuzey Amerika’nın kuzeyinde göller bölgesinde o evrelerde Amerikan yerlileri çok mersin balığı avlarlarmış. Kızılderililer de aynı ay içinde dünyaya en yakında iki kez dolunay olduğunda buna Mersin Balığı Ay’ı demişler. Sonuçta bugünkü yaygın adıyla Süper Mavi Ay, Kuzey Amerika tarım almanağına Mersin Balığı Ay’ı (Sturgeon Moon) olarak geçmiş.
Yeryüzü sakinleri geçen yıl ve bu yıl üst üste tanık olacakları için Süper Mavi Ay’ı görmek açısından şanslılar. Öncelikle yaz aylarına denk geldi ve gelecek. Yani gökyüzü büyük olasılıkla bulutsuz olacak. Geçen 30 Ağustos’ta da 14 yıl sonra Süper Mavi Ay olayı gerçekleşmişti.
Bir sonraki hem süper hem de güya mavi ay ise 2027 yılı Mayıs ayında gerçekleşecek.
Kaçırılır da veya bir aksilik olur da 19 Ağustos akşamı Süper Mavi Ay gözlenemezse uydumuz gelecek aylarda da “süper” olarak suare yapacak.
18 Eylül ve 17 Ekim günlerinde.
Renkleri de bildiğimiz gibi olacak.