Küresel digital felaket. Ya yine olursa?
Bir siber güvenlik yazılımındaki küçücük bir kodun hatalı olması yüzünden dünya çapında yaşanan tarihi bilgi işlem felaketi henüz tam olarak sona ermedi. Binlerce firma hala toparlanmayı çalışıyor.
Olayın sanığı Crownstrike adlı siber güvenlik firmasının CEO’su küresel olarak tam bir kurtarmanın haftalar süreceğini açıkladı.
Olayla ilgili tuhaf da bir ironi söz konusu. İnternet, nükleer savaştan etkilenmeyecek bir iletişim sistemi olarak icat edilen internet, nükleerin özündeki süreç gibi bir zincirleme bir reaksiyonla küresel kaosa neden oldu.
Uzmanlar Crowdstrike’ın hatası bir yana digital felaketin ortaya çıkardığı sorunları şöyle sıralıyorlar.
-Küresel gündelik hayat aşırı boyutlarda teknolojye bağlı.
-Bilgisayar teknolojisi veya bilgi işlem sistemleri küresel çapta birbirine haddinden fazla bağlı, iç içe geçmiş, karmaşık ve kırılgan.
-İş alemiyle, kamu hizmeti kuruluşlarıyla, devletlerle dünya, bu tür bir olaya karşı hazırlıklı değil; acil durum planları yok.
-Operasyonel açıdan kritik olan yazılımlar üzerindeki kontrolün bir avuç şirkette olması büyük risk.
Dünya, zararın o da kabaca boyutunu tam kurtarma bittiğinde belirleyebilecek. Elde şimdilik sadece digital felaketten en fazla etkilenen havayolu taşımacılığından bazı tutarlar değil, sayılar var.
Sadece ABD’de 11,000 sefer ertelendi ve 3,000 sefer iptal edildi. Küresel olarak sayılar henüz net değil ama 19 Temmuz Cuma günü 11,000 tarifeli uçuştan 5,000’ni iptal edildi. Bu verideki vahametin daha da artacağı belirtiliyor.