Seçim mi Geçim mi?
CHP, son dönemde mitinglerle siyasal iktidara yönelik eleştirileri dile getiriyor. İşçi sınıfının yoğun olduğu Gebze’de düzenlenen mitingde CHP Genel Başkanı Özgür Özel “geçim yoksa seçim var” , “ya geçim ya seçim” dedi. Özel, ilk defa bu seçimde kitlelerde karşılık buldu. Daha önce sendikaların katıldığı “büyük emekli mitinginde bu coşku yakalanmamıştı. Bunun temel nedeni CHP’nin emeklilerin, çalışanların, köylülerin temel sorunlarına yönelik daha kapsamlı talepleri dillendirmesi ve bu yönde oluşturduğu politikaları sloganlaştırmasıdır. Gebze mitingi bundan sonraki mitinglerde de “ ya geçim ya seçim”, “geçim mi seçim mi” sloganlarının öne çıkacağını göstermektedir.
CHP, siyasal iktidarın asgari ücretlilere, çalışanlara, emeklilere Temmuz Ayı’nda maaş ve ücretlerinde herhangi bir artış yapmamasına yönelik tepkileri dillendirmektedir. Ayrıca tarımsal alanda üreticilerin tarımsal ürünlerde taban fiyatların enflasyonun oldukça altında kalması nedeniyle yaşadıkları hayal kırıklığını, tepkilerini dikkate almaktadır.
“Geçim mi seçim mi” yaşanan konjonktürden kaynaklanan sorunlara dikkati çeken bir slogandır. Sloganlar partilerin, kitlelerin tepkilerini, hoşnutsuzluklarını dikkate alarak onları harekete geçirmek amacıyla oluşturulur. Taktiksel sloganlar, kısa zaman dilimini kapsar, güncel ihtiyaçları, istekleri dile getirir. Stratejik sloganlar ise uzun vadelidir, iktidarın değişimini, geleceğe yönelik vaatleri içerir.
“Geçim mi, seçim mi” sloganı taktiksel bir slogandır. Doğrudan siyasal iktidara yönelik talepleri örgütlemekten yoksundur. Çünkü ne iktidar milletvekillerinin ne de muhalefet partilerinin tek başlarına erken seçimi kabul ettirecek sayıda (360) milletvekilleri yoktur. Üstelik bu milletvekillerinin 2 yıl geçmeden (emeklilik hakkını kazanmadan) erken seçim istemeleri pratikte pek mümkün görülmemektedir. Eğer muhalefet (CHP) siyasal iktidara yönelik toplumsal tepkileri harekete geçirebilirse o zaman bu mümkün olabilir. CHP’nin 2,5 yıl sonra seçim demesi de realitede erken seçim olmasının karşılığının olmamasının kabulüdür. Bir anlamda CHP toplumsal muhalefeti örgütleyemeyeceğini, bu alanda etkili olamayacağını da bu açıklama ile kabul etmektedir.
CHP’nin Gebze mitinginde ortaya attığı “seçim mi geçim mi” sloganı aslında muhalefetin siyasal iktidarı hedeflemediğinin somut göstergesidir. Bir soru formundaki bu slogan, kitlelerin kafasında geçim ve seçim üzerine düşündürtmesi açısından uygun olsa da yetersiz kalmaktadır. Çünkü CHP, geçim ve seçim arasındaki ilişkinin birbiriyle bağlantılı olduğu gerçeği yerine ikisinin birbirine seçenek olabileceğini ortaya koymuştur. Geçimin koşulu günümüzde seçimden geçmektedir. Seçim olmadan da geçimin olması mümkün değildir. Ancak burada CHP’nin geleceğe dair sığ bir bakış açısını bu sloganla somutlaştırdığı söylenebilir. Çünkü Türkiye’de geçim, insanların üzerinde en çok konuştuğu konu olsa da var olan koşulların sürdürülmesini içermektedir. Yani geçim, yaşama koşullarının sağlanmasına yönelik olanakların yaratılmasıdır. Bunda daha iyi bir hayatın özlemi yoktur. En azından var olan dünya dışında başka olasılıkların olabileceğini dışlayan var olan gerçeklik içinde kendini yeniden üretmeyi sağlayan bir anlayış bu sloganla dile getirilmektedir. Yani düzenin sürdürülmesine, aksaklıkların ortadan kaldırılmasına yönelik bir siyasal tavrın somutlaştırılmasıdır bu. Evet, toplumun büyük kesimleri açısından yoksullaşmanın giderek arttığı günümüzde geçinme talebi karşılık bulacaktır. Çünkü bu talep yoksullaşmanın en azından durdurulacağını önermektedir. Ayrıca “eski koşullarınıza uygun bir durumda yaşayacaksınız” anlamına gelmektedir. Yani geçim talebi daha önceki dönemlerde de olan eşitsizliği ortadan kaldırmaya yönelik değil, o eşitsizliğin sürdürülmesine yöneliktir.
Slogan, ses oyunu açısından güzel düşünülmüştür. Yarım uyak olması kitlelerde heyecan da yaratabilir. Ama bu slogan içerik açısından sığdır. CHP’nin siyasal iktidara talip olmadığının dolaylı ifadesidir. Bu slogan “bekle, gör” anlayışının CHP’de ne kadar yerleştiğinin göstergesidir. Bu slogan toplumsal muhalefeti harekete geçirici bir nitelikte değildir. Hepsinden ötesi CHP’nin iktidara hazır olmadığının, “iktidar korkusu içinde” olduğunun göstergesidir. CHP’nin mitinglerini sürdüreceği yaz günlerinde bu tür sloganlar olsa olsa “toplumsal muhalefetin” gazını alır! Belki de CHP’nin işlevi budur!
Kemal ASLAN/Gazeteci-Yazar