AŞIRI TEKNOLOJİ ÇOCUKLARDA BEYNİN FİZYOLOJİK YAPISINI BİLE ETKİLİYOR
Derleyen: Oğuz HAKSEVER
Digital deneyimin ya da akıllı telefonlar, tabletler gibi teknolojik cihazlarla geçirilen zamanın erken yaş çocukların beyinlerinde zihinsel ve fiziksel etkiler oluşturduğu saptandı. Bu etkiler hem ağırlıklı olarak olumsuz ve hem de olumlu.
Çin’deki Shanghai ve Hong Kong üniversitelerinden araştırmacılar, erken yaş çocuklar ve teknoloji ile ilgili olarak 23 yıllık verileri incelediler; 12 yaş altı 30,000’den fazla çocuğun yer aldığı 33 araştırmayı sentezlediler. Sonuçlar Early Education and Development Dergisi’nde yayımlandı. Buna göre fazla digital deneyim (akıllı telefon, tablet, note book veya bilgisayarla geçirilen zaman) erken yaş çocuklarının beyinlerindeki ön, orta, arka ve alt loblarında fiziksel değişimler oluşturuyor. Araştırmacılar özellikle beynin ön lobunda yer alan prefrontal kortekse vurgu yaptılar. Esnek karar alma ve süreç yönetme becerisinin merkezi olan bu bölümün digital deneyime karşı en hassas bölüm olduğu belirtildi. Digital deneyim, çocukların beyinleri içindeki iletişimi de etkiliyor.
ÇOK ÖLÇÜLÜ OLURSA “EVET” AMA FAZLASI “HAYIR”
Çalışmayla digital deneyimin erken yaş çocuklarında 6 olumlu 15 olumsuz etki yarattığı saptandı. Bu etkilerden bazıları şöyle:
-Çocukların kendi başlarına öğrenme yetisini geliştiriyor
-Çevrimiçi topluluklar aracılığıyla sosyal etkileşim yeteneğini artırıyor
-İlerde kariyerlerine yardımcı olacak teknoloji okur yazarlığına ciddi katkı sağlıyor
-Yaratıcılık ve kendini ifade etme yeteneğini iyileştiriyor
Olumsuz etkiler;
-Digital bağımlılık oluşturuyor
-Uzun süreli video oyunu sözel zekayı (IQ) azaltıyor
-Duyusal zekayı zayıflatıyor
-Günde 3 saat digital deneyim yaşayan çocuklarda dikkat dağınıklığı sorunları oluşuyor
-2 yaşından önceki bebeklik döneminde artan ekran süresi ilerde bilişsel süreç bozulmalarına neden oluyor
-Beyin içindeki iletişime sekte vuruyor
-Beyin zarı ve kortikal kalınlık gibi önemli yapısal özelliklerde değişimlere (%37) yol açıyor
“BU KONUYU CİDDİYE ALIN”
Araştırmayı yürütenler, ebevynlerin ve eğitmenlerin erken yaş çocuklarında digital deneyimin ölçülü olmasını mutlaka gözetmeleri gerektiğini belirtiyorlar. Hükümetlerin de konuya eğilmesini öneriyorlar. Bilimsel makalenin yazarları, digital deneyimin erken yaş çocukları üzerindeki etkilerinin daha fazla araştırılmaya değer bir konu olduğunu da vurguluyorlar.