Bitlis’te Arin Gölü’nün 18 yılda kuruma görüntüleri NASA fotoğraflarında…
Bitlis‘in Adilcevaz ilçesinde çok sayıda kuş türüne ev sahipliği yapan Arin Gölü‘nün üçte birlik bölümü, 18 yılda kuraklık, bilinçsiz sulama ve açılan su kuyuları nedeniyle kurudu.
Küresel ısınmaya bağlı olarak beklenen oranda yağışın gerçekleşmemesi nedeniyle yaşanan kuraklığın etkilerinin artması; baraj, göl, gölet gibi kaynaklarda su seviyesinin düşmesine ya da kurumaya yol açıyor.
Bünyesindeki birçok su kaynağının kuruduğu Van Gölü havzasında yer alan, Süphan Dağı eteklerindeki Arin Gölü de su kaybetmeye devam ediyor.
Göçmen kuşlar için önemli olan volkanik set gölünün kuraklık, açılan kuyular ve bilinçsiz sulama nedeniyle kaybettiği alan, ABD Havacılık ve Uzay Ajansı’nın NASA Landsat uydusu görüntülerine de yansıdı.
2005’te kaydedilen görüntüler ile bu yıl çekilen görüntüleri karşılaştıran Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Su Ürünleri Fakültesi Doktor Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, gölün 18 yılda üçte bir oranında küçüldüğünü tespit etti.
Gölde su seviyesinin düşmeye devam ettiğini belirten Akkuş,2005 yılını göl havzası için bir kırılma yılı olarak gördüklerini kaydetti:
“Havzadaki su kaynaklarının seviyesinin düşmeye başladığı yıl olarak nitelendiriyoruz. 2000-2005 yılları arasında yağışlar bol ve göllerin yüzeyinde bir küçülme yok. Fakat 2005’ten sonra maalesef göllerde buharlaşmayla beraber ciddi bir su kaybının olduğunu görüyoruz. Bunun en önemli örneği de Van Gölü’nün güneyinde bulunan Arin Gölü.”
Akkuş, su seviyesinin 2005’te maksimum düzeye ulaştığı Arin Gölü’nün o yıldan bu yana sürekli alan kaybettiğini anlattı: “2005’ten sonra her beş yıllık periyotta Arin Gölü, bariz bir şekilde küçüldü. Uydu görüntülerine de yansıdığı gibi gölün alanı giderek daraldı. 2015’ten sonra çekilme hızlı bir seyir alıyor.”
Son üç yılda bir kar topunun yaz mevsiminde güneşin altına koyulmuş gibi gölün hacminin küçüldüğünü dikkat çeken Akkuş, “2005’te yaklaşık 15 kilometrekarelik yüzey alanına sahip olan göl, 2023’te maalesef yaklaşık 10 kilometrekareye düştü. Yani bu süre zarfında gölün yüzey alanının üçte biri tamamen kayboldu” dedi.
Van Gölü’ne göre yüzeyi daha küçük olduğu için çekilmenin çok net görülebildiğini söyleyen Dr. akkuş, gölün dramatik bir şekilde küçülmesinin, havzanın eskisi kadar yağış almadığı ve çok ciddi bir su sorunuyla karşı karşıya olduğumuz mesajlarını ilettiğine dikkat çekti.
Mustafa Akkuş, bölgedeki tehlikeye dikkat çekip, şu ifadeleri kullandı: “Etkin bir su yönetimi yapmamız lazım. Yoksa Arin Gölü’nde gördüğümüz bu durum havzadaki bütün su kaynaklarında ve göllerde görülecek. Bu durum bir süre sonra çiftçiye de balıklara da yansıyacak.”
Yeşil Gazete