SERGİ: MÂZÎDEN ÂTÎYE ZARÂFET: ‘ERKEN CUMHURIYET DÖNEMİ MODA DEĞİŞİMİNE BAKIŞ’
Sadberk Hanım Müzesi, Cumhuriyet’in kuruluşunun 100. yıldönümünü kadın ve moda konusunda bir sergiyle kutluyor.
“Mâzîden Âtîye Zarâfet, Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Döneminden Cumhuriyet’in İlk Yıllarına Kadın Kıyâfetleri” sergisi 17 Mart 2024’e kadar Üsküdar Abdülmecid Efendi Köşkü’nde sanatseverlerle buluşuyor.
Serginin Küratörlüğünü Sadberk Hanım Müzesi Müdürü Hülya Bilgi ile Sanat Tarihi Uzmanı Dr. Şebnem Eryavuz ve Bahattin Öztuncay’ın üstlendi, tasarımını Dr. Umut Durmuş’un gerçekleştirdi.
“Mâzîden Âtîye Zarâfet” sergisinin ön planında 19. yüzyılda saraylı ve şehirli hanımların Avrupa modasını takip etmesiyle başlayan ve Cumhuriyet’in ilanıyla hız kazanan kıyâfet dönüşüm süreci, arka planında ise kadınların çağdaş yaşamdaki rolleri ve elde ettikleri haklar irdeleniyor.
Modanın tarihi yalnızca kıyâfetten ibaret olmayıp alışkanlıklardaki değişim, gündelik yaşamda bıraktığı izler ve sosyal sonuçları da bu çerçeve içinde değerlendirilebilir.
Osmanlı İmparatorluğu’nun son yüzyılı ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yıllarında kıyafetlerde büyük değişim görülür. “Mâzîden Âtîye Zarâfet” sergisi bir anlamda toplumda kadınların oynadığı rolü, o rolün gitgide değişmesini de yansıtıyor. Medeni Kanun’la kendilerine eşit haklar tanınan, çağdaş eğitim alma olanağına sahip olan kadınlar kimliklerini kıyâfetleriyle ifade etmek istemiş, toplumun aynası olup ülkenin medeniyet seviyesini göstermişlerdir.
“Mâzîden Âtîye Zarâfet” sergisi İstanbul’dan Ankara’ya eski ve yeni başkentlerdeki kadınların yalnızca giyim kuşamlarını değil yaşadıkları çevreyi de tanıtmaya çalışıyor. Cumhuriyet’in 100. yılına istinaden sergide 100 esere yer verildi: Toplumun seçkin kesiminden hanımlara ait, pek çoğu terzi ve mağaza etiketi taşıyan gelinlikler ile özel günlerde ve davetlerde giyilen elbiseler, sokak kıyâfetleri, binici kıyâfetleri, çanta, ayakkabı ve şemsiye gibi aksesuarlar ziyaretçilerin beğenisine sunuluyor. Yapı Kredi Bankası Koleksiyonu’ndan Osman Hamdi Bey’in Gezintide Kadınlar tablosu da dönemin modasını ve gündelik yaşamdan bir kesit sunuyor.
Elbiseleri ilk defa bir arada sergilenen Lâtife Hanım, Mevhibe İnönü ve Afet İnan’ı da içeren sergide Atatürk’e özel bir bölüm de bulunmaktadır.
100 esere yer verilen sergide toplumun elit kesiminden kadınlara ait, pek çoğu terzi ve mağaza etiketi taşıyan gelinlikler, özel günlerde ve davetlerde giyilen elbiseler, sokak kıyafetleri, binici kıyafetleri, çanta, ayakkabı ve şemsiye gibi aksesuarlar sergileniyor. Serginin küratörlerinden ve Sadberk Hanım Müzesi Müdiresi Hülya Bilgi, en çarpıcı koleksiyonlarından biri olan Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi kadın kıyafetlerini öne çıkararak, özellikle kadın temalı bir sergi hazırlamayı arzu ettiklerini söylüyor.