TELEFONLA HABERLEŞMENİN, GÖRÜŞMELERİN YENİ ADABI
İnsanlık 147 yıldır telefonla iletişim kuruyor. Teknoloji geliştikçe telefon görüşmelerinin adabı yolu yordamı da sürekli değişti. Önceleri cep telefonu sonraları da akıllı telefonlar telefonla iletişimde ana hatta neredeyse yegane araç oldular. Varsa eğer evinizdeki sabit hat telefonunun en son ne zaman çaldığını hatırlayabiliyor musunuz?
Sonuçta akıllı telefonlarla görüşmelerin veya iletişim kurmanın da adabı oluştu.
Washington Post gazetesi, telefon iletişiminde yeni adab veya kurallar konusunda uzmanlarla konuşup bir rehber hazırladı; yaygın olarak kabul edilen kuralları 10 maddede derledi.
1-Her aramaya cevap vermek zorunda değilsiniz
Uygun değilseniz aramayı sessize alın ya da cevap vermemenizi sağlayan yöntemi kullanın; uygun bir zamanda geri dönün. Uzmanlara göre arananın bir mesajla geri döneceğini belirtmesi çok yerinde bir jest olacaktır.
2-Aramadan önce mesaj atın
Birini uyarmadan aramak karşı taraf için stresli olabilir. Bunun yerine, önceden mesaj atarak şimdi konuşmak için müsait olup olmadığını veya sohbet için uygun zamanı sorabilirsiniz.
Bazen metin aciliyet hissi verebilir ve önemli bir durum olduğunu düşündürebilir. Acil mi yoksa sadece görüşmek için mi olduğunu netleştirin. Belirli bir konu hakkındaysa, hazırlıklı olması için ne hakkında konuşmak istediğinizi metinde belirtin.
Bu adımlar özellikle görüntülü aramalar için gereklidir. Birini beklenmedik bir zamanda görüntülü aramak her iki taraf için sıkıntı verici olabilir. Bir görüntülü aramayı önceden haber vermeden başlatmamalısınız.
3-Duyguları sesle, gerçekleri metinle iletin
Özlediğiniz bir yakınınız veya gerçekten halini hatırını soracağınız bir dostunuzla elbette en elverişli iletişim sesli iletişimdir. Gerçeklere dayalı bilgilendirmeler ise genellikle en iyi sonucu yazılı olarak verir. Bunun bir istinası var. Konu karmaşıksa ve bir metin trafiği yaratarak çok vakit alacaksa karşınızdaki kişiye telefonda konuşmak için müsait olup olmadığını sorun.
4-Acil değilse defalarca aramayın
Aradığınızda yanıt alamıyorsanız kısa süre içinde tekrar aramayın. Yanıt yoksa e mail yollamayın. Acil bir durum söz konusuysa bunu hemen bir kısa mesajda açıkça belirtin.
5-Sesli mesaj bırakmayın (Whatsapp’taki istisna)
Arandığınızda yanıt veremediğiniz kişilerin ‘bip’ sesinden sonra bıraktığı sesli mesajların modası geçti. Gereken mesajı metin veya e posta gibi uygun yöntemlerle iletmek yerinde olur. Yeni haberleşmede bu etik kuralın istisnası sesinizi duymak isteyecek kişilere sesli mesaj göndermek. “İyi doğdun” sesli mesajının sizi nasıl etkilediğini hatırlayın veya “seni seviyorum” sesli mesajını. Bir istisna da uzun bir hikayenizin olması ve bunu anlatmanızın gerekmesi.
6-Video mesajlarda dikkatli ve akıllı olun
Apple kısa süre önce iOS 17 güncellemesinde, FaceTime aramanıza cevap alamadığınızda video mesaj bırakmanıza imkan veren bir özellik sundu. Herkes bunu hoş karşılamayabilir. Veya mesajınızın muhatabı yalnız olmayabilir yanındaki veya yanındakiler bu mesajı duyabilir. Bu da tatsız sonuçlar doğurabilir.
7-Görüntülü aramalarda görsellik kurallarına uyun
FaceTime, Google Meet, Zoom veya Skype gibi uygulamalarla yaptığınız görüntülü görüşmelerde ekran görüntüsü kompozisyonunun iyi olmaması karşı tarafta saygısızlık olarak algılanabilir. Tüm yüzünüz görünmeli. Görüşme sırasında sürekli hareket etmek de karşı tarafta olumsuzluk yaratabilir. Cihazınız sabit olmalı. Konuşurken etrafta dolaşmak veya elinizdeki işe devam etmek durumundaysanız görüntülü değil sesli arama yapın.
8-Toplum içindeyseniz hoparlörü kullanmayın
Bu genellikle uygunsuz bir davranış olarak kabul ediliyor. İster sesli ister görüntülü arama olsun, kulaklık kullanın veya görüşmeyi sonraya erteleyin. Ayrıca Halka açık yerlerde görüntülü görüşme yapmanın bir de özel hayat boyutu var. Etrafta şu veya bu sebeble görüntüye girmek istemeyenler olabilir. Ayrıca görüştüğünüz kişinin içinde bulunduğu durum başkaları tarafından görülebilir o kişinin özel hayatı da zedelenebilir.
9-Yeni özelliklerde dikkatli olun
Apple iOS 17’ye yeni bir özellik ekledi. Bir sesli mesaj gerçek zamanlı olarak yazıya dökülebiliyor. Böylelikle yeni bir çağrı filtreleme özelliği oluşuyor. Yani bu özellik, telefona cevap verip vermeyeceğinize arayan daha konuşurken karar verebileceğiniz anlamına geliyor. Dikkatli olun. İnsanlarda görmezden gelinme izlenimi oluşturabilirsiniz.
10-Sesli görüşmeden vazgeçmeyin.
Telefonda sesli görüşme ölmedi. Hala iletişim kurmanın en iyi yolu. İnsanlarla gerçek zamanlı sesli konuşma ilişkileri güçlendirebilir, ruh akıl sağlığımıza iyi gelir ve yalnızlık hissini azaltır.