Kurgu bilim değil: Canlandırılan 50 bin yıllık virüslerin bulaşıcı özelliklerini korudukları anlaşıldı!
“Bilim adamları, yedi eski permafrost örneğinden, on binlerce yıldır buzda donmuş, uykuda duran daha önce hiç görülmemiş 13 virüsü belgelemeyi başardılar.”
Virüsler, tür olarak şunlar:
– Pandoravirüs
– Cedrat virüsü
– Megavirüs
– Pacman virüsü
– Pithovirüs
Bir grup bilim insanı, Sibirya’da eriyen permafrostların altında yatan virüslerden bazılarını yeniden canlandırdı. Virüslerden birinin yaklaşık 50.000 yaşında olduğu düşünülüyor. Bu diğer organizmaları enfekte etme yeteneğine sahip, donmuş bir virüs için rekor bir yaş.
Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi‘nden mikrobiyolog Jean-Marie Alempic liderliğindeki ekip, canlandırılan virüslerin potansiyel olarak halk sağlığı için önemli bir tehdit oluşturduğunu ve bulaşıcı ajanların risk oranını değerlendirmek için daha fazla çalışma yapılması gerektiğini söylüyor.
“Kuzey Yarımküre’nin dörtte biri, permafrost olarak adlandırılan kalıcı olarak donmuş toprakla kaplıdır” diyen araştırmacılar makalelerinde, “Küresel ısınma nedeniyle, geri dönüşümsüz bir şekilde eriyen permafrost, bir milyon yıla kadar donmuş organik maddeyi serbest bırakıyor, bunların çoğu karbondioksit ve metan olarak ayrışıyor ve sera etkisini daha da artırıyor” diye yazıyor.
Tam olarak 48.500 yıllık amip virüsü, şu anda ön baskıda olan çalışmada özetlenen 13 örnekten biri ve bunlardan dokuzunun on binlerce yaşında olduğu düşünülüyor. Araştırmacılar, her birinin genomları açısından bilinen diğer tüm virüslerden farklı olduğunu tespit etti.
Rekor yaştaki virüs bir gölün altında bulundu. Diğer virüslerin bazıları ise mamut yünü ve bir Sibirya kurdunun bağırsaklarında bulundu ve hepsi de permafrostun altına gömülmüştü. Canlı tek hücreli amip kültürlerini kullanan ekip, virüslerin hala bulaşıcı patojen olma potansiyeline sahip olduğunu kanıtladı.
Çalışmayı yapan ekip, daha önce 30.000 yıllık bir virüsü de keşfedip canlandırmıştı. Yeni bulunan örnek gibi o da ışık mikroskopu kullanılarak görülebilecek kadar büyük bir pandoravirüstü.
San Francisco‘daki Kalifornia Üniversitesi‘nden Virolog Eric Delwart, bu dev virüslerin, permafrostun altında neyin saklı olduğunu keşfetmek için sadece bir başlangıç olduğunu söyledi. New Scientist’e konuşan bilim insanı, “Eğer araştırmacılar gerçekten de antik permafrost’tan canlı virüsleri izole ediyorlarsa, daha küçük, daha basit memeli virüslerinin de çağlar boyunca donmuş halde bulunması muhtemeldir” dedi .
Öte yandan Dünya ısınırken sadece antik virüsler değil, çok sayıda bakteri de çevreye salınıyor. Ancak elimizdeki antibiyotikler göz önüne alındığında, daha az tehdit edici oldukları söylenebilir. Yine de SARS-COV-2’de olduğu gibi yeni bir virüs, özellikle Kuzey Kutbu daha kalabalık hale geldikçe halk sağlığı için çok daha büyük sorunlara yol açabilir.