KÖPRÜ/KURMAK ÜZERİNE 

Bu yazıma girerken paylaşacağım aşağıdaki hikâye; kimi deneyimli insanların hayatları boyunca  temel aldığı ilkelere, yaşam felsefelerine ışık tutuyor:

“Usta marangoz, uzun yıllar boyunca çalıştıktan sonra, emekli olur.

Mesleği, sanatı, mahareti, yaşam ile anlaştığı dil marangozluk olduğu için, “gezici marangozluk” yapmaya devam eder…

Bir gün, yolu, iki kardeş ailenin yaşadığı bir çiftliğe düşer.

Büyük kardeş ile tanışır. O marangozdan ne istediğini söyler:

“-Bak usta…Kardeşim ve ailesiyle çetin bir kavga yaptık!.. Görüşmüyoruz, konuşmuyoruz artık!.. Bu nedenle, çiftliğin ortasına da bir dere açtık ve su ile doldurduk. Senden isteğim; bu dereyi baştan başa çit ile kapatacaksın…

Şöyle ki, kardeşimi ve ailesini gözüm görmesin; onlar da bizi görmesin!..

Sana ihtiyacın kadar malzeme ve parayı peşin vereceğim. Bir hafta da süre…”

Usta, sessizce dinler, anlatılanları…Malzemelerini ve parayı alır. Başlar, “dereyi baştan başa kapatacak çit”i yapmaya…

Aradan bir hafta geçer…Büyük kardeş, “çit’in tamamlandığını düşünerek” gelir ustanın yanına…Bir de bakar ki, ortada çit falan yok?!..

Usta, derenin üstüne bir köprü yapmış?!..

“-Usta ne yaptın sen?.. Seninle bunun için mi anlaşmıştık?..” derken, gözü, derenin öte yanında koştura koştura köprüye doğru gelen kardeşine takılır. Kardeşi hem koşuyor, hem de avazı çıktığı kadar bağırıyor:

“-Abiciğim.. Abiciğim!..Bizi sevdiğini biliyordum!.. Küslüğe ve ayrılığa dayanamayacağını biliyordum!.. Bunun için aramıza köprü yaptırmışsın, canım abiciğim!..”

Abi, kardeşinin bu sözlerine ve sevincine karşılık gülümser ve köprüye doğru hızla yürür. Bir yandan da kardeşine seslenir:

“-Seni gidi senii?!..Ben yokken ustayı kandırdın ve çit’i köprüye döndürttün, anladım!..”

İki kardeş, köprünün ortasına gelir, birbirine sarılır ve sevinçle kucaklaşırlar, ağlaşırlar…

Ardından, ustayı karşılarına alır, konuşurlar:

“-Yahu usta…Sen iyi bir adama benziyorsun…Ustalığın da çok iyi…Eğer razı olursan, bundan sonra gel bizimle birlikte yaşa ve buralarda çalış?.. Ha, ne dersin?..”

Usta, iki kardeşin bu isteğine söyle cevap verir:

“-Köprüde buluşup birleşerek kardeşliğinizi yeniden canlandırdığınız için çok mutlu oldum. Müsaade ederseniz, benim daha, böyle; sevgiyle, bilgiyle, saygıyla ve insanca yapmam gereken çok köprüler var.. Allaha ısmarladık!..”

(Yaşar Ateşsoy/BeyazGüneş’ten)

İletişim uzmanı Yaşar Ateşsoy Hoca paylaştığı bu öyküyle fevkalade ibretlik bir anlatıyı bana anımsattı…Hikâyeyi önceden bilsem bile yeniden okumayı, simgesel anlamda “köprü kurma” konusunu biraz açmayı, sonuçta ‘kıssadan hisse çıkarmayı’ düşündüm…

Ne de çok köprüler kurulabilir insanların, bölgelerin, ülkelerin, kıtaların arasında: Farklı düşünceler, farklı kültürler, farklı inançlar, farklı siyasi akımlar arasında köprüler kurulur…Geçmişle gelecek arasında, Doğu ile Batı arasında köprüler kurulmaya çalışılır…İnsanların aralarında nasıl köprü kurabilecekleri konusuna bakalım…

Sanırım, köprü kurmak ortak insanlık paydasının bilincinde olmakla başlar…

Öncelikle, köprü kurmanın her zaman başka biri ile aynı fikirde olduğunuz veya o kişi ile ortak bir zeminde mutabık kaldığınız anlamına gelmediğinin altını çizmek önemli. Dahası o kişinin fikirlerine kesinlikle katılmıyor olabilirsiniz; ancak önemli olan bu süreçte o kişi ile ortak insanlık paydasında buluştuğunuzu hatırlamanızdır. O kişiyi karikatürize etmeden, aşağılamadan ya da o kişiyi sizden daha az değerli görmeden bunu yapabilirsiniz…

Aslında, köprü kurmak, tıpkı sizin gibi başka birinin veya grubun da kendi insanî gereksinimleri olduğunu, kendine özgü zevkleri, değerleri, hedefleri ve dünya görüşü olduğunu fark etmekle başlar. Paylaşılan insanlık temelinin kabulü olmadan yapıcı bir diyalog kurmak ve mevcut sorunların çözümü konusunda bir şeyler söylemek olası değildir…

UC Berkeley’in Ötekileştirme ve Aidiyet Enstitüsü müdürü ve sivil haklar uzmanı olan John Powell’a göre, “Bireyler kendilerini dinlenmiş (düşüncelerinin anlaşılmış olduğunu) hissettiğinde birçok köprü kurmak mümkündür”…

Görülmek, duyulmak ve anlaşılmak çok önemli. Sevilmeye çok yakın bir duygudur bu…

Yazımı ünlü bilgin Sir Isaac Newton’un sözleriyle bitiriyorum:

“Sevgi köprü kurmaktır. İnsanlar köprü kuracakları yerde, duvar ördükleri için yalnız kalırlar…”