Anadolu’da kurulmuş ilk şehir devleti yapılanmasının görüldüğü yer olan Arslantepe’de kazı çalışmaları başladı
UNESCO Dünya Kültürel Miras Listesinde bulunan 5 bin 500 yıllık Arslantepe Höyüğü’nde yeni dönem kazı çalışmaları başladı.
Malatya’nın Battalgazi ilçesinde yer alan Arlantepe Höyüğü’nde 2022 yılının yeni dönem kazıları İtalyan Doç. Dr. Francesca Balossi Restelli’nın başkanlığında başladı. Yaklaşık 2 ay sürecek olan çalışmada yer alan ekipler, titizlikle yapacakları kazılarda milattan önceki dönemlere ait birçok eserlerin bulunması bekleniyor.
Yıllarca kazı başkanlığı yapan ve şimdilerde de kazı ekibinde çalışmalara katılan Prof. Dr. Marcella Frangipane, Arslantepe höyüğünde kazı ve restorasyon çalışması yaptıklarını belirterek, höyüğün UNESCO tarafından dünya mirası listesine alınması ile ziyaretçi sayısının da bir hayli arttığını söyledi.
Bu yılki kazı çalışmalarının başlaması ile birlikte ilk olarak açık hava müzesinin kapısında restorasyon yaptıklarını belirten Frangipane, “Orada milattan önce 2500-2200 yıllarına ait sur duvarını temizledik. Şimdi restorasyon yapıyoruz. Restoratör arkadaşlar çok dikkatli taş içinde malzeme koyuyorlar. Her şey temiz ve belli olsun diye. Oradaki resim çok iyi duruyor. Restoratör her sene hafif hafif tamirat yapıyor. Tamirat için aynı malzemeyi kullanıyor ama çok az ve dikkatli bir şekilde” ifadelerine yer verdi.
Şuanda höyükte kazı çalışmalarının devam ettiğini kaydeden Frangipane, yeni kazı başkanı Francesca Balossi’nin başkanlığında ekiplerin titizlikle çalıştığını ifade etti.
Arslantepe Höyüğü Kazı Başkanı Doç. Dr. Francesca Balossi Restelli ise 2022 kazı sezonunun 18 Temmuz’da başladığını ancak 3 haftalık restorasyon ve koruma çalışmasının ardından kazıların 3 gün önce başladığını belirtti. Bu yıl da geçen sezon kazı yapılan bölgelerde çalışmaya başladıklarını ifade eden Restelli, “Bu sene geçen senedeki açmalarda çalışıyoruz. Kalkolitik dönemin açması ve Hitit Döneminden bir açma var. Burada geçen yıldan devam ediyoruz” dedi. Kazılarda milattan önce 3600 yıllarına ait Kalkolitik döneminin binalarının çıktığını da anımsatan Restelli, “Burada çalışmalara devam edeceğiz. Umarım bu binalar altında yeni bina bulabiliriz. Normal binalar değiller. Elit evler bunlar.
Bizim için çok önemli, çünkü sarayın dönemini doğru anlatabilirler. Buluntuları bilmeyebiliriz ama umarım güzel eserler çıkacak” dedi.
Geçen sezon ki kazı çalışmalarında tarihi küpler, kemik iğneler, küçük boncuklar, taş objeler ve aletler bulduklarını da hatırlatan Restelli, “Biz bu sezon burada 2 ay çalışacağız. Eylül sonuna kadar kazı devam edecek. İkinci açma olan Hitit açmasında bir ay çalışacağız. Sonra başka bir açmaya başlamak istiyoruz. Orda da geçen sene çalıştık. Eski Tunç tabakalar orada var” şeklinde konuştu.
Kazı başkanı Doç. Dr. Restelli, ICOMOS ve UNESCO tarafından da höyüğün çatısının projesini de revize ettiğini ifade ederek, “Bazı değişiklikler yapmak istiyorlar. Bu yıl çatı yapmayacaklar çünkü proje uzun seneye umarım yeni çatıyı yapacaklar” diye konuştu.
Son Kalkolitik Çağ’dan Geç Hitit Döneminde kadar kesintisiz olarak yerleşim süren Arslantepe, bulunduğu ovadan yaklaşık 40 metre yükselmiştir. Höyüğün boyutları ile yaklaşık 200 metreye, 120 metredir.
Arslantepe‘deki kültür katmanları sırası ile;
Geç Hitit Dönemi
Son Tunç Çağı
Orta Tunç Çağı
İlk Tunç Çağı
İlk Tunç Çağı II. Evre
İlk Tunç Çağı I-B Evresi
İlk Tunç Çağı I-A Evresi
Son Kalkolitik Çağ
şeklindedir.
Gerçekleştirilen kazılarda, Arslantepe, tarihi boyunca değişik zamanlarda değişik alanlarda bölgeyi kontrol etmiş büyük bir merkez olduğu ortaya çıkmıştır. Höyükte bulunan çok sayıda mühür, bölge ticaretinin Arslantepe‘den yönetildiğini gösterir.
M.Ö. 5.binden -M.Ö.712 tarihindeki Asur istilasına kadar yerleşim yeri olarak varlığını sürdüren Arslantepe daha sonra bir süreliğine terk edilmiş, M.S. 5-6.yy’lar arasında ise Roma Dönemi köyü olarak kullanılmış ve daha sonra Bizans Nekropolü (mezarlık) olarak yerleşimini tamamlamıştır. Kazılara Geç Uruk dönemi Sarayı ile Geç Hitit Sarayı alanında devam edilmektedir