Bir dinin Türkiye’de ilk temsilcisi: Avukat Burhanettin Mumcuoğlu ve ‘Tengri’ dini!
Türkiye’de bir kişi ilk kez kimlikteki din bilgisi hanesine ‘Tengri’ yazdırdı.
Avukat Burhanettin Mumcuoğlu bu kararın emsal teşkil ettiğini belirtti.
Mumcuoğlu, bir web sitesi kurarak din bilgisini değiştirmek isteyenlerin neler yapması gerektiğini yazacağını da söyledi.
Uzun süredir resmi kayıtlardaki din bilgisini değiştirmek için mücadele ettiği belirtilen Mumcuoğlu, devletin resmi olarak tanıdığı ilk ‘Tengri’ dini mensubu oldu.
Avukat Burhanettin Mumcuoğlu’nun talebi üzerine İçişleri Bakanlığı’nın ‘Tengri’ diye bir din olup olmadığı sorusuna Diyanet İşleri Başkanlığının cevabı “Tengri ibaresi belli bir dini ifade etmemektedir” oldu.
Diyanet’in bu cevabına rağmen Mumcuoğlu resmi kayıtlardaki din hanesine ‘İslam’ yerine ‘Tengri’yi yazdırdı.
Böylece devletin resmi olarak tanıdığı ilk ‘Tengri’ dini mensubu olan Mumcuoğlu bu kararın emsal teşkil ettiğini belirtti.
Tengri, bugünkü Türkçedeki Tanrı kelimesinin eski söyleniş şeklidir. Orhun Yazıtları’nda ilk çözülen kelimelerdendir.
Eski Türkçe’de “Gök Tanrı” anlamına gelen tengri, Türklerin islamiyeti kabulünden önceki dönemlere ait inanıştan kalmadır. Bu inanca göre Gök’ün yüce ruhu Tengri’ydi.
Ünlü Arap gezgin İbn Fadlan’ın naklettiğine göre o sıralarda İslâm’a henüz girmiş olan Oğuz Türkleri herhangi bir zorluk ile karşılaştıklarında bakışlarını gökyüzüne yöneltip “Bir Tengri.” derlermiş.
Kâşgarlı Mahmud’un ünlü eseri Divân-ı Lügati’t-Türk’te Tenğri üç anlamlıdır, bunlar:
Tanrı Gök, sema (müslüman olmayanlarca) büyük bir dağ, büyük bir ağaç gibi göze ulu görünen her şey (müslüman olmayanlarca).
TENGRİZM
Eski Türklerin ve Moğolların bugün Tengricilik adıyla bilinen geleneksel inancı, kısa zaman öncesine kadar Türk şamanizmi diye adlandırılıyordu. Ancak 1990’lardan beri Türklerin ve Moğolların geleneksel inancı için Batılı bilimciler arasında Tengrizm adı giderek yaygınlaşmaktadır.
Tengricilik, Tengri’nin etrafından oluşmuş olan ve Macaristan’dan Büyük Okyanus’a kadar olan bölgede yayılmış olan bir inanç sisteminin adıdır.
Türkler, herşeyi görüp gözeten, bilip işleyen ve mekânı gökler olarak tanımlanan bir Tanrı olduğuna inanılmış ve Türk Hakanları’nın da bu Tanrı tarafından yetkilendirildiği düşünülmüştür.
Bu inanca göre ruh ölümsüzdür. Ölenlerin iyilerinin uçmak’a (cennet kavramının karşılığı) gideceğine inanılırken, kötülerin tamu’ya (cehennem kavramının karşılığı) yedi kat yerin dibine gideceği dile getirilmiş ve tabiata saygılı olunduğu ve töreye uyulduğu sürece Tanrı’nın kendilerinden razı olacağına inanılmıştır.