ZEYTİN…

0

TARİH BOYUNCA DOKUNULMAZ…

İtalya Sicilya’daki UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan 2.500 yıllık Tapınaklar Vadisi’nde antik bir zeytin ağacı antik bir tapınağa eşlik ediyor. 

Aynı olaya farklı pencerelerden bakan milyonlarca insanın çok farklı çözümler üretmesi insanlık tarihinin kaçınılmaz gerçeğidir. Buna; ’’ne yazık ki öyle’’ diyen kadar, ’’çok şükür ki öyle’’ diyen de vardır. Diyalektik düşünce açısından ben, ’’çok şükür ki öyle’’ diyenler tarafındayım. Ve farklı düşüncelerin doğruya ulaşmada en iyi en geçerli yol olduğuna inanıyorum. Düşünmek güzel, farklı düşünmek çok daha güzeldir. Yaşam, hiç değişmeden asla aynı biçimde gitmez, gitmemelidir. Elbette aksi kanıtlanıncaya kadar her şeyin de bir ömrü vardır.

İnsan davranışlarını inançları kadar, efsaneler, mitolojik anlatımlar, tarihsel ve ekonomik süreçler de belirler. Yaşadığı coğrafyanın bu oluşumdaki payı inkâr edilemez. Hititler’den Lidyalılara, Bizans’tan Türklere kadar Anadolu, bir tek şeyde farklı düşünmemiş, ulaşılan ’’SENTEZ’’ asırlardır hiç değişmemiştir. Ve çok şükür ki öyle olmuştur.

Lübnan’ın Kuzeyi’nde yer alan Bchaaleh Köyü’nde 6.000 yaşındaki bir zeytin ağacının gövdesinden bir detay… Köydeki bu ve diğer ağaçlar, tarih boyunca krizlere, veba salgınlarına, gelip geçen veya doğup ölen medeniyetlere; hatta iklim değişikliklerine tanıklık ettiler.

MUCİZEVİ BİR AĞAÇ…

İNANÇLAR AÇISINDAN…
Kur’an, İncil ve Tevrat’ın pek çok bölümünde yer bulmuştur. Tufan sonrası yeryüzünde hiçbir canlı kalmamışken beyaz bir güvercin, taşıdığı zeytin dalını gemiye ulaştırabilmiştir. Siz, isterseniz Nuh Peygamber’in Zeytin’e verdiği değer yüzünden güvercini görevlendirdiğini düşünebilirsiniz.
Bu ne büyük bir mucize!
Tufanın her şeyi yok eden gücüne karşı ayakta kalmış, direnmiş bir ağacın dalı…
Aslında diğer adı ’’Hayat Ağacı’’ olan insanlığın ilk asırlık ağacı..
Kısaca Doğanın bahşettiği mucizenin adıdır zeytin…

MİTOLOJİK AÇIDAN…

Zeytin ağacı düşmanınızın bile kıyamayacağı güzellikte ve kutsallıktadır.
Yunan mitolojisine göre Zeus, kendisine en değerli hediyeyi verene şehrin koruyuculuğunu verecektir. Denizlerin tanrısı Poseidon, savaşlarda hiç yenilmeyen ve mesafe tanımadan uçabilen bir at armağan eder; Athena ise zeytin ağacı. Zeytin ağacı o kadar muhteşemdir ki, Poseidon bile hayranlığını gizleyemez. Hırsı ve kazanma azmini bir tarafa bırakıp yenilgiyi kabul eder.
Çünkü Zeus zeytin ağacını tercih etmiştir. Bunun üzerine Athena ağaçtan bir dal kopartıp Poseidon’a verir. Ve ’’düşmana zeytin dalı uzatmak’’ deyimi dağarcığımıza sonsuza kadar girmiş olur.
Kısaca doğanın bahşettiği mucizenin adıdır zeytin…

Paris’teki Louvre Müzesi’nde yer alan 2.400 yıllık bir antik Yunan tası üzerinde Posseidon’la Athena arasındaki armağan yarışını gösteren detay.

TARİHSEL AÇIDAN…

Aristo tarafından yazılan Atina Anayasası’nda “tek bir zeytin ağacını kesen yargılanacaktır” hükmü vardır. Şehrin en büyük kaynağı zeytin ve zeytinyağıdır.
Zeytin ağacının dokunulmazlığı vardır. Zeytinyağı aynı zamanda diyet yiyeceğidir.
Kısaca doğanın bahşettiği mucizenin adıdır zeytin.

M.Ö. 520 yılından kalma bir amforada zeytin hasadı. British Museum.

BİZİM AÇIMIZDAN…

26.01.1939 tarihinde kabul edilen yasa ile ülkemizde de zeytin ağacının dokunulmazlığı vardır. Kesilmesi yasaktır. Kanun Atatürk’ün talimatıyla hazırlanmış, ne yazık ki ölümünden sonra yasalaşmıştır.
Ülkemiz; zeytin ve zeytinyağı üretiminde dünyada ilk beş ülke içinde bulunmasına rağmen arz yetersizliği nedeniyle ithalat yapmaktadır.
Çoğu kimse bilmez, bizim uzun bir efe yeminimiz vardır;
Hak aramak, kararlılık, ölüm ve yiğitlik üzerinedir.
Zeytin ve zeytinyağı bir bölümünde dertleri olmuştur;
Korkaklar zeytini nerede döver?
Ağaç dibekte.
Yiğitler yağı nerede kavurur?
Zalimin göbeğinde…

Yani öylesine ciddiye alacaksın ki yaşamayı, yetmişinde bile zeytin dikeceksin diyen dünya şairimiz Nazım Hikmet’e şükranla…

2014 yılında Manisa’nın Soma İlçesi’ne bağlı Yılcalı Mahallesi’nde termik santral inşaatı için 6.000 zeytin ağacı katledilmişti.

Şu ara, farklı pencerelerden bakıp, farklı çözümü olmayan nadir sorunlarımızdandır. Yaşadığımız, yaşamakta olduğumuz son savaş;
Yaşamın bir sırt çantasına, bir valize sığdığında, betonun, asfaltın, mermerin ve paranın yenmeyeceğini bir kez daha göstermiştir.
’’Zeytin ekmek yer, kimseye muhtaç olmam’’ diyen insanımız için; Doğanın bahşettiği mucizenin adıdır zeytin…
Barış, işbirliği ve gelecek adına ülkemize gelen bir İsrail uçağının burnuna resmedilen dalın meyvesidir zeytin…

Umuttur yani…
Coğrafyamızın kutsalıdır…
Dokunma… Dokundurtma…

Saygı, sevgi ve inançla,

Kemal YALNIZ/İktisatçı

 

Kemal YALNIZ/kentekrani

Youtube Abone Olmak İçin Tıklayınız

www.kentekrani.com 13 Mart 2022

Yazarın Tüm Yazıları