Human Papilloma (Genital Siğil) Virüs (HPV) Bağlı Kanserler.

RAHİM AĞZI KANSERİ(Serviks Kanseri)

Serviks kanseri, kadınlarda  4. Sıklıkta görülen kanser olup, kansere  bağlı ölümlere sıklıkla (4.sıklıkla) neden olmaktadır, 15-44 yaş grubunda daha sık görülmektedir. Az gelişmiş ülkelerde daha sık görülmekte ve daha çok ölümlere neden olmaktadır. Gelişmiş ülkelerle, az gelişmiş ülkeler arasındaki bu belirgin farkın sebebi, tarama programlarının kalitesi ve süresidir.

Serviks lezyonlarının az gelişmiş ülkelerde daha sık görülmesinde , tarama olanaklarının ve tedavi olanaklarının yetersizliğinin yanında, serviks  kanser risk faktörlerinde değişiklikler (cinsel davranış ve HPV ye maruz kalma) etkin olmaktadır. HPV 16 serviks kanserine en yaygın olarak sebep olan tiptir. Serviks kanseri, kadınlarda ,meme ve akciğer kanserinden sonra maluliyete en sık sebep olan kanser türüdür.

Serviks kanseri, sitolojik tarama ve etkin tedavi metodlarıyla gelişmiş ülkelerde kontrol altına alınabilmektedir. Az gelişmiş ülkelerde ise taramanın  ve prekanseröz lezyonlarının hacımlarının büyük oluşu ve de tedavilerinin yetersiz oluşu serviks  kanser insidansının yüksek olmasına neden olmaktadır.

HPV aşısının, HPV ye bağlı kanserlerden korumasının önemi, aşının dünyada yaygın olarak kullanılmasına bağlıdır. 2016 yılında 82 ülkede HPV aşısı, genç kızlarda (14-26 yaş)  aşılama programına alınmış, 13 ülkede ise aşı erkek çocuklarına da uygulanmaya başlanmıştır. Aşılama ve tarama programları olmayan ülkelerde maalesef önümüzdeki 50 yılda serviks kanseri görmeye devam edeceğiz.

HPV ayrıca vulva, vagina, penis ve anus kanserlerine sebep olmaktadır, ancak insidans oranı serviks kanserinden daha düşüktür ve çoğunluğu çok katlı yassı epitel (skuamoz hücre) kanseridir.

Özellikle anal kanserlerin diğerlerine nazaran daha sık görülmesi, cinsel davranımdaki değişiklikler nedeniyle anal kanalın HPV ye daha fazla maruz kalmasına bağlıdır. HPV-DNA analizleri sonucu, anal kanserlerin %88, penis kanserlerinin %51, vaginal kanserlerin %78 ve vulvar kanserlerin %15-48 HPV enfeksiyonu sonucu oluştuğu rapor edilmiştir.

Keza bu tümörlere de çoğunlukla HPV tip 16 sebep olmaktadır.

Tiplendirme özellikle tedavi planlanmasına ışık tutacaktır. Anal kanserlerde HPV-DNA analizi sonucu tip 16 saptanırsa radyo-kemoterapiye cevap çok başarılıdır ve cerrahi tedaviye gereksinim olmaz.

Baş ve boyun kanserleri çok geniş kapsamlı ve heterojen bir yapıya sahip tümörlerdir, genellikle tütün ve alkol kullanımı sebebiyle oluşur. Ancak, orofarinks, oral kavite(ağız içi boşluğu),larinks kanserlerinin bir kısmında HPV sebep oluşturmaktadır.

HPV ye bağlı baş ve boyun kanserlerinin sebebi, cinsel yolla bulaşan HPV enfeksiyonlarıdır.

Global olarak tanı konan 456.000 baş ve boyun kanserlerinin 37.200  HPV enfeksiyonuna bağlı olduğu rapor edilmiştir, 29.000 orofarinks, 4.400 oral kavite, 3.800 larinks tümörüdür. HPVye bağlı  baş ve boyun kanserleri gelişmiş ülkelerde daha sık görülmektedir.

Son yıllarda tütün kullanımının azalmasına rağmen HPV bağlı baş ve boyun kanserlerinin sıklığı artmış olup, özellikle Kuzey Avrupa ve Kuzey Amerika da genç yaşlarda HPVye bağlı orofaringeal kanserler rapor edilmektedir. Son yıllarda ülkemizde de tonsil (bademcik) kanserleri görülmekte olup, yapılması gereken HPV-DNA analizi ve de HPV bağlı olduğu gösterilirse tedavi olarak radyo-kemoterapi tedavisi uygulamasıdır.

HPV 16 , HPVye bağlı kanserlerin oluşmasının en belirgin sebebidir. Gerek tarama testlerinin uygun şekilde ve yaygın olarak yapılması ve güncellenmesi gerekse HPV aşısının global olarak yaygınlaştırılması, cinsel eğitim konusunda gençlerin eğitilmesi HPVye bağlı kanserlerin oluşmasını azaltacak ve engelleyecektir.