Fırsat bulan şeytan olur…
Enflasyon rakamları açıklandı.
Her ne kadar makyajlansa da tablo vahim.
Vahim çünkü…
1. Tüfe ile Üfe arası açıldı. Biri % 14 diğeri % 23.. Bunun sonu belli.
İki endeks birbirine yaklaşacak. Ve belli ki; gelecekte enflasyon % 20’lere çıkacak…
2. Memlekette işçi, memur ve maaşla çalışanları da kandırıyor bu rakam.
ÜİK’e göre, enflasyon sepetinde gıda payı % 22. Oysa çalışan kesimin maaşının yarısı gıdaya gidiyor. Ama maaş zamları; düşük çıkan TÜİK rakamlarına göre yapiliyor. Ve bu vesile ile maaşla çalışan dar gelirlinin boğazından iki kere çalıyor bu rakamlar.
3. Ūfe (üretici fiyat endeksi) yıllık yüzde 23,11. Neredeyse Tüfe’nin (tüketici fiyat endeksi) 2 katı… Yüksek Üfe, işyerlerinin kiralarına da yüksek zammı beraberinde getirebilir. Çünkü işyeri kontratları Üfe’ye bağlı. Bence, virüs bitince, kallavi işyeri zamlari kaçınılmaz olabilir.
4. Kasım 2019 dolar kuru 5,73 TL. Geçen ay kur 7,97 TL idi. Yıllık artış % 39’u aşmış. Ama sanayi ARAMALI fiyatları % 31 artmış… Demekki tüccar ve sanayici de fırsatçı olmuş… Çünkü sanayide aramalı oranı % 40’tır. Yani haksız yere % 10-15 fazla zam yapmışlar.
5. Perakende de ise, aynı malı yerine koyamam endişesi var… O da vitrinlere önce zam sonra sanal indirim olarak yansıyor…
Esfender hocam iktisat fakültesinde bize anlatırdı…
Enflasyon ateştir. Hastalık yapar. Piyasayı ve gelir dağılımını bozar. Hatta yatırıma da engel olur derdi.
Ben iktisat fakültesinde 36 yıl önce okudum.
Bütçesini gelir getirmeyen yatırıma harcayan hükümetlerle bu ateş dinmez.
Her ay enflasyon tahmini yayınlayıp tutturamayan Merkez Bankası ile güven sağlanamaz.
Enflasyonu düşük ölçme kurumu TÜİK de bu tabloya eklenince…
Hukuk reformundan da çakıverince memleket.. .
Yapısal değişim olmaz ve bu ateş dinmez…
Peki ne yapmalı derseniz?
İktisata giriş kitabında bile yazıyor…
Güven lazım…
Güven için verimlilik lazım…
Verimlilik için köprü yol geçiş garantisiyle halkın parasını çarçur etmemek lazım…
Spekülasyona engel olmak lazım… Devletin piyasalara goz-kulak olmasi lazım…
Özelleştirmelerin yabancılar kadar Türklerin de lehine olması lazım…
Bu yapısal değişimler olmazsa var olan rakamlara % 10 daha eklersiniz..
Sonsöz…
“Fırsat bulan şeytan olur” doğru da, bize melek vicdanı lazım..
Celal PİR/Gazeteci
